Probiyotikler, sindirim sistemi için önemli olan canlı bakteriler ve mayalardır. İnsan vücudu, hem faydalı hem de zararlı olan bakterilerle doludur. Bu bakteriler arasında probiyotikler genellikle, "iyi" veya "yararlı" bakteriler olarak adlandırılırlar, çünkü bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olurlar.
Probiyotikler, supplement piyasasında probiyotik kapsül, probiyotik tablet ve probiyotik şase şeklinde bulunabilir. Probiyotik takviyeler halk arasında probiyotik hap gibi kullanımlara da sahiptir. hap olarak bahsedilen takviye formu aslında tabletlerdir. Doğal olarak probiyotik içeren besinler arasında ise yoğurt, kefir vb. gibi bazı süt ürünleri yer almaktadır. Doktorlar genellikle sindirim problemlerine yardımcı olmaları için probiyotik tüketimini önermektedirler (1).
Lactobacillus en yaygın probiyotiktir. Yoğurt ve diğer fermente gıdalarda bulunan bir türdür. İshal rahatsızlığı olan kişilere ve laktozu sindiremeyen kişilere sindirim evresinde yardımcı olabilir.
Bazı süt ürünlerinde bulunur. İrritabl bağırsak sendromu (IBS) ve diğer bazı rahatsızlıkların semptomlarını hafifletebilir.
Probiyotik suşları arasında yer alan bir probiyotik maya bileşenidir. İshal ve diğer sindirim problemleri ile savaşmaya yardımcı olur.
Probiyotiğin faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir (2):
Özellikle süt ve süt ürünlerine karşı görülen gıda intoleransının ne olduğunu öğrenmek için “İntolerans Nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
Sindirim için ihtiyaç halinde probiyotik kullanımı yapılabilir. Suya karıştırılan probiyotik takviyelerin yanı sıra tablet ve kapsül ürünler kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Probiyotik takviyesi yemeklerden sonra alınabilir. Belirli bir zamanda alınması gerekmemekle birlikte birçok kişi diğer gıda takviyelerinde olduğu gibi tok karına probiyotik almayı tercih eder. Probiyotik kullanımı için alınan ürünün etiketinde yazan günlük dozaja uyulması gerekir.
Lactobacillus bakımından zengin olan ayran, en güçlü probiyotiklerden biridir.
Probiyotiklerin daha verimli olabilmesi için tok karnına alınması önerilir.
Antibiyotik sonrası probiyotik kullanımı ‘mikrobiyomu geri kazanma’yı engelleyebildiği için zararlı olabilir. Bu nedenle birlikte veya peş peşe kullanılmaması önerilir.
Probiyotikler belli başlı gıdalarda bulunan canlı bakteriler iken prebiyotikler; insan vücudunun sindiremediği ve çoğunluğunu liflerin oluşturduğu karbonhidrat türleridir.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Gözde Doğan
Sporcu ve Diyetisyen