Turmeric olarak da bilinen zerdeçal, Hindistan kültürünün ve mutfağının önemli bir parçasıdır. Son yıllarda dünyanın her yerinde popülaritesi artan zerdeçal tozu, içerisindeki kurkumin bileşeni ile dikkat çekmektedir. Kurkuminin sağlık açısından faydalarını araştıran birçok çalışma bulunmaktadır. (1) Kurkumin yan etkilerinin yok denecek kadar az olması onu güvenilir bir bileşen haline getirmiştir. (3)
Birçok kişi için kandaki trombosit yoğunluğu istenmeyen kan pıhtılaşmalarına neden olabilir, kanın yoğunluğunun artması damar tıkanıklığa kadar ilerleyebilir. Kan pıhtıları trombosit agregasyonu adlı verilen bir süreç sonucu trombositlerin belirli bir alanda birikmesi ve damar içerisinde tıkanıklığa sebep olması ile gözlemlenir.
Zerdeçalın içerisinde bulunan kurkumin maddesi ile yapılan hem laboratuvar hem hayvan deneylerinde, kurkuminin kanın pıhtılaşma riskini ve trombosit agregasyonunu azaltabileceği gözlemlenmiştir (4).
İnsanlar üzerinde henüz yeterli çalışmalar yapılmış olmasa da, zerdeçalın depresyon üzerinde olumlu etkileri olabileceği ve semptomların azalmasına yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Yapılan bir çalışmada, majör depresif bozukluk tanısı konulan 60 gönüllü kişi iki gruba ayrılarak, bir gruba zerdeçal diğer gruba fluoksetin etken maddeli antidepresan ilaç verilmiştir. 6 Hafta süren çalışmanın sonucunda iki grubun da depresif belirtilerinin incelenmesi ile grupların depresif belirtileri arasındaki değişimlerin aynı olduğu gözlemlenmiş, kurkumin maddesinin fluoksetin ile aynı etkiye sahip olduğu belirtilmiştir (5). Ayrıca bu çalışma, kurkuminin depresyon tedavisinde güvenilir olabileceğini destekleyen ilk çalışmadır. Ancak, bu konuda daha çok araştırmaya ihtiyaç vardır.
İnflamasyon, birçok hastalığın altında yatan sebep olabilir. Zerdeçalın içerisinde bulunan kurkuminin en önemli özelliği, anti-inflamatuar olmasıdır (6).
Zerdeçalın anti-inflamatuar ve antioksidan özellikleri, farklı cilt rahatsızlıkları üzerinde etkili olabileceğini göstermektedir. Zerdeçalın cilt için faydaları arasında yaraların daha hızlı iyileştirilmesi, gözeneklerin yatıştırılması, sivilce oluşumunun azaltılması ve sedef hastalığının kontrol altına alınması sıralanmaktadır (7, 8, 9).
Hem ülseratif kolit hem de crohn hastalığı gibi iltihabi bağırsak hastalıklarına sahip kişilerde yapılan çalışmalar, zerdeçalın bu hastalıkların remisyonunu korumaya yardımcı olabileceğini göstermiştir. Ayrıca, crohn hastalığı sahibi 5 kişiden 4’ünde, 2 ay içerisinde olumlu sonuçlar alınabildiği ancak bu konu hakkında kesin sonuçlara varabilmek için daha fazla çalışmanın yapılması beklenmektedir (10, 11).
Kurkumin içeriği sayesinde zerdeçal, çeşitli ağrılara karşı kullanılabilecek doğal bir ağrı kesici olabilir. Romatoid artritin neden olduğu eklem ağrılarını giderebileceği düşünülen curcumin, ameliyat sonrası oluşan ağrılarda da etkili olabilir (12).
Yularıda sıralandırılmış tüm faydalar görecelidir ve kesinlikleri bulunmamaktadır. Zerdeçalın etken maddesi kurkuminin faydalarına ulaşılabilmesi için daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır.
Kurkumin ya da zerdeçal birçok farklı kullanım alanına sahiptir.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Tansu Tuğcu
Uzman Diyetisten