ZMA Ne İşe Yarar, Faydaları Nelerdir?

ZMA, takviye olarak sıkça önümüze çıkan bir kombinasyon üründür. Birçok etkisi bulunur ve günümüzde sıkça kullanıldığı bilinir. 

Bu yazımızda ZMA’nın ne olduğuna, ne işe yaradığına, faydalarına, eksikliğine, testosteron ile ilişkisine ve yan etkilerinin olup olmadığına detaylı olarak bakacağız

ZMA Nedir?

ZMA, çinko monometiyonin / aspartat, magnezyum aspartat ve B6 vitamini kombinasyonudur. ZMA’nın kasların toparlanmasını, kas büyümesini ve gücünü artırmak ve hatta yağ kaybına yardımcı olmak için etkili bir takviye olduğu klinik araştırmalarca desteklenmektedir.

ZMA, çok fazla dikkate alınan ve kullanılan bir supplement değildir. Bunun sebebi ise; ZMA’nın sadece bir mineral takviyesi olması ile kreatin ve NO artırıcı gibi diğer takviyelerin insanlara daha fazla vaatlerde bulunmasıdır. Ancak bu durum, ZMA kullanmayanlar için talihsiz bir durum olarak nitelendirilebilir. ZMA takviyesi kullanmayan ve herhangi bir faydasını dokunmadığını düşünen kişilerin, bu makaleyi okuduktan sonra fikirlerini değiştirmeleri muhtemeldir.

ZMA bir testosteron artırıcı değildir. Araştırmalar ZMA’nın, sporcuların yoğun antrenman dönemlerinde daha yüksek testosteron seviyelerini korumalarına yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu veriye rağmen ZMA, ana kas geliştirme hormonunun seviyelerini artırmak için tasarlanmış bir takviye değildir. ZMA, çinko ve magnezyum gibi iki çok kritik minerale beslenme düzeninizde yer vermenin en etkili yoludur (1, 2, 3).

ZMA’nın ne olduğunu ayrıntılı öğrenmek için “ZMA Nedir?” yazısını mutlaka okuyun!

ZMA Ne İşe Yarar?

Akademik makale sonuçlarına göre; ZMA takviyesinin, yoğun antrenman dönemlerinde kas gücünü ve toparlanmayı destekleme potansiyeli incelenmiştir. Araştırmalar, ZMA'nın vücutta kas fonksiyonu ve toparlanma için kritik öneme sahip olan çinko ve magnezyum seviyelerini artırabildiğini göstermektedir. Özellikle bu minerallerde eksiklik bulunan bireylerde, serbest testosteron seviyelerini mütevazı şekilde artırabileceği ifade edilmiştir (4, 5, 6). 

Takviyenin, uyku kalitesini iyileştirerek kas toparlanmasını ve atletik performansı dolaylı olarak destekleyebileceği de belirtilmektedir. ZMA, testosteron seviyelerini belirgin şekilde artırmasa da, bu temel besin maddelerini eksik olanlar için diyete dahil etmenin pratik bir yolu olarak görülmektedir. Kesin faydaları belirlemek için daha kapsamlı araştırmalara ihtiyaç vardır (4, 5, 6).

ZMA Faydaları Nelerdir?

ZMA'nın potansiyel faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Kas Toparlanmasını Destekleyebilir

Araştırmalara göre, ZMA takviyesinin, yoğun fiziksel aktivite sırasında tükenen çinko ve magnezyum gibi temel mineralleri yenileyerek kas toparlanmasını destekleyebileceği belirtilmiştir (5).

Uyku Kalitesini Artırabilir

ZMA’nın, magnezyumun nörotransmitterleri ve melatonin üretimini düzenlemedeki rolü nedeniyle uyku kalitesini artırabileceği ifade edilmektedir. Araştırmalar, daha iyi uyku düzeninin toparlanma ve atletik performansı geliştirdiğini göstermektedir (6).

Kas Gücünü Destekleyebilir

Çalışmalara göre ZMA takviyesi, yoğun antrenman dönemlerinde kas gücünü korumak için optimal çinko seviyelerini sürdürebilir. Çinkonun, kas dokusunun inşasında ve korunmasında kilit bir süreç olan protein sentezinde önemli bir rol oynadığı bulgulanmıştır (7).

Testosteron Seviyelerini Korumaya Destek Olabilir

Araştırmalarda ZMA’nın, yoğun antrenman dönemlerinde atletlerin daha yüksek testosteron seviyelerini korumalarına yardımcı olabileceği belirtilmiştir. Bu etki, terleme yoluyla çinko kaybının yaygın olduğu durumlarda gözlemlenmektedir (4).

Mineralleri Yenilemeye Destek Olabilir

ZMA, çinko ve magnezyum gibi mineralleri diyetinize eklemek için etkili bir yol olarak bilinmektedir. Özellikle terleme ve fiziksel efor nedeniyle bu mineralleri kaybeden sporcular için önemlidir. Bu minerallerin yeterli seviyede olması, metabolik ve kas fonksiyonları için hayati öneme sahiptir (8).

ZMA Testosteron Artırır mı?

Akademik makale sonuçlarına göre, ZMA'nın serbest testosteron seviyelerini etkileyip etkilemediği üzerine yapılan çalışmalarda net bir artış gözlenmemiştir. Örneğin, bir çalışmada ZMA takviyesi alan bireylerde serum çinko seviyelerinin arttığı, ancak testosteron seviyelerinde anlamlı bir değişiklik olmadığı belirtilmiştir. Benzer şekilde, başka bir çalışma, ZMA takviyesi alan bireylerde testosteron metabolizmasında kayda değer bir değişim olmadığını bildirmiştir. Bununla birlikte, ZMA'nın çinko ve magnezyum eksikliği olan bireylerde hormonal dengeyi destekleyebileceği ifade edilmiştir. Kesin sonuçlara varabilmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır (4, 6). 

ZMA Saç Döker mi?

Akademik makale sonuçlarına göre bu şekilde belirtilmiştir, ZMA'nın saç dökülmesine neden olabileceğine dair doğrudan bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak, çinko ve magnezyum gibi minerallerin aşırı tüketimi yan etkiler oluşturabilir. Yan etkilerin kişisel toleranslara ve kullanım dozlarına bağlı olduğu ifade edilmektedir. Kesin sonuçlara varabilmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır (7).

ZMA Yan Etkileri Var mı?

Akademik makale sonuçlarına göre bu şekilde belirtilmiştir, ZMA'nın genel olarak güvenli olduğu bildirilmekle birlikte aşırı veya yanlış kullanım durumunda hafif yan etkiler oluşabilir. Bu yan etkiler arasında mide rahatsızlıkları, bulantı veya baş ağrısı gibi durumlar yer alabilir. Yan etkilerin görülmesi kişinin sağlık durumuna ve dozajına bağlı olarak değişebilir. Kesin sonuçlara varabilmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır (5).