Arjinin, yarı esansiyel bir amino asittir. L-arginin olarak da bilinen bu amino asit, sayısız fizyolojik işlev gerçekleştiren bir yapı bloğudur ve nitrik oksit öncüsüdür. (1)
Arginin, vücudun doğal olarak üretemediği bir amino asittir. Bu nedenle arginin açısından zengin olan yiyecekleri tüketmek önemlidir.
Et, kümes hayvanları, süt ürünleri, kuru yemişler, soya ürünleri ve balık gibi protein açısından zengin bazı yiyeceklerde arjinin ihtiyacı karşılanır. Gıdalardan günlük ortalama L-arginin alımının 4-6 gram olduğu bilinmektedir (2).
Arginin amino asidi birçok fizyolojik sürecin yürütülmesi için gereklidir. Bu fizyolojik süreçler arasında hormon salgılanması, büyüme hormonu üretiminin artması, toksik atık ürünlerinin vücuttan uzaklaştırılması ve bağışıklık sistemi savunmaları yer almaktadır. (3)
Ayrıca arginin tüketiminin; göğüs ağrısı (anjina), yüksek tansiyon ve cinsel işlev bozukluğu gibi rahatsızlıkların semptomlarının iyileştirilmesinde de etkisi olduğu düşünülmektedir (4).
Arjinin, vücuttaki tuz seviyelerini de düzenlemeye yardımcı olur.(4) Bu özelliği sayesinde, deri altında su tutmaya yardımcı olup kasların daha pürüzsüz ve dolgun görünmesini sağladığından dolayı vücut geliştirmeciler tarafından da sıklıkla kullanılmaktadır. Arjininin damar genişletme yeteneğinin yanı sıra, protein sentezine katılma kabiliyeti sayesinde kas büyümesi için de önemli olduğuna inanılmaktadır.(5)
İlginizi Çekebilecek Ürünler!
Arjinin eksikliği belirtileri genelde 1 - 3 yaş arasında ortaya çıkar. Arjinin eksikliğinden kaynaklanan semptomlar bazen erken bazen de geç ortaya çıkabilir. Bu semptomları şu şekilde sıralayabiliriz (6):
Yavaş büyüme
Sert kaslar ve refleks artışı
Yavaş vücut gelişimi
Zihinsel gerilik
Nöbetler
Küçük kafa boyutu (mikrosefali)
Denge ve koordinasyonla ilgili sorunlar
Arjinin kullanımının büyüme ve gelişime verdiği destek, sık sık kas gelişimi ile ilişkilendirilir. Bu nedenle sporcuların özellikle yoğun antrenman dönemlerinde arjinin takviyesi kullanmasının, kas gelişimini destekleyebileceği ve spor verimini artırabileceği düşünülmektedir. Bu konuda bilimsel olarak kanıtlanmış bir faydası olmasa da arjinin, sporcular tarafından kullanılabilecek bir takviye olarak öne çıkar.
Araştırmalar, L-arginin 1 yıl veya daha uzun süre boyunca günlük olarak kullanıldığında bile güvenli olduğunu göstermiştir. Bunun yanında, günde 9 gram veya daha fazla büyük dozlarda alınan l-arginin; şişkinlik, karın ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi hoş olmayan yan etkilere neden olabilir. Her ne kadar tüketimi güvenilir olduğu bilinse de, astım, karaciğer sirozu, böbrek hastalığı, düşük tansiyon ve guanidinoasetat metiltransferaz eksikliği olan kişiler; yan etkileri sebebiyle L-arginin tüketimini doktor kontrolünde yapmalıdır (7,8,9).
Günlük arjinin kullanımı için bilimsel çalışmalar çerçevesinde belirlenmiş bir miktar yoktur. Eğer vücut yeteri kadar arjinin üretmiyorsa, kişiye göre değişmekle birlikte, günlük arjinin takviyesi miktarı 1200 mg’a kadar çıkarılabilir. Günlük takviye miktarı, vücudun ihtiyacına uygun olarak doktor tavsiyesi ile belirlenmelidir (10).
Arjinin Kilo Verdirir mi?
Birçok kişi kilo kaybını hızlandırmak için L-arginin takviyesi almaktadır. Arjinin kullanımının kilo kaybını destekleyebileceği düşünülse de bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Arjinin Yağ Yakar mı?
Arjinin kullanımının yağ yakımına yardımcı olabileceğine dair bilimsel olarak kanıtlanmış bir çalışma yoktur. Bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Gözde Doğan
Sporcu ve Diyetisyen