Vücut fonksiyonlarının doğru bir şekilde çalışması için gerekli 20 standart amino asit bulunmaktadır. Bunların 8 tanesi esansiyel, 12 tanesi ise esansiyel olmayan amino asitlerdir. Esansiyel olmayan amino asitler vücut tarafından üretilebilir, fakat esansiyel amino asitler besinler ya da supplementler yoluyla dışarıdan alınmalıdır. Pek çok kişi amino asitleri sıvı, tablet ya da kapsül formunda bir supplement olarak almayı tercih etmektedir. Daha hızlı emilme ve daha kolay sindirilme özellikleri sayesinde likit (sıvı) amino asitler daha fazla tercih edilmektedir.
Sıvı (likit) amino asitler, en saf ve en etkili amino asit ürünleridir. Sıvı formları sayesinde katkı maddelerinden arındırılmış durumdadırlar ve diğer amino asit formlarına göre çok daha hızlı bir şekilde sindirilirler.
Likit amino asit kullanmanın faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz (1):
Likit amino asitlerin yemekten önce alınması tavsiye edilir. Kullanıma hazır bir şekilde üretilen likit amino asitler direkt içilebildiği gibi, 300 ml. meyve suyu ile karıştırılarak da tüketilebilir. Çok geniş bir amino asit profiline sahip olan likit amino asit ampullerinden en iyi etkiyi, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz ile birlikte almanız mümkündür.
Likit amino asit tüketimini daha keyifli ve lezzetli hale getirebileceğiniz alternatifleri 4 madde ile örneklendirebiliriz.
Örneğin; limonlu lahana salatasına likit amino asit eklendiğinde oluşacak umami (Japonca’da “hoşa giden tat” anlamına gelen “umami”, tatlı, ekşi, acımtırak/buruk ve tuzlu ile birlikte beş temel tattan biridir) patlaması, salatayı sağlıklı olduğu kadar lezzetli bir hale de getirecektir.
Humus tarifinde tadı başka bir seviyeye taşımak için sıvı amino asitler kullanılabilir. Fakat bu yapıldığında ekstra yağ eklenmez. Böylece daha taze ve daha sağlıklı bir humus elde edilebilir.
Sebzelerin buzdolabında bir veya iki gün bekletilmesine izin verildiğinde lezzetleri daha da artar. Zeytinyağından ve amino asitlerden gelen yoğun aroma ile çiğ sebzeler, diyeti sabote etmeden patates cipsi özleminin üstesinden gelmeye yardımcı olabilir.
Özellikle lahana sote; likit amino asit, sarımsak ve sirke ile birlikte inanılmaz bir lezzete sahip olabilir. Günlük olarak yeşillik tüketimini keyifli bir hale getirerek lahananın faydalarından yararlanılabilir.
Genellikle yemeklere veya salatalara eklenerek tüketilebilecek bir forma sahip olan likit amino asit, hazırlanan öğünlerin tuz ve tatlı/ekşi (umami) ihtiyacını karşılamak amacıyla herhangi bir zamanda kullanılabilir. Öğle veya akşam saatlerinde tüketilen öğünlerde, damak tadına bağlı olarak değişen miktarda; yiyecekleri tatlandırmak için tercih edilebilir.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Fatih Karaca
Türkiye Strongman Sporcusu