Karbonhidrat tozları, kaslara hızlı bir şekilde besin alımı sağlayarak enerji veren takviye ürünlerdir. Ayrıca, karbonhidrat tozları hacim olarak genişlemek isteyen kişilerin özellikle antrenman yaparken kaslarını onarıp güçlenmelerine yardımcı olmaktadır.
Protein ve karbonhidrat tüketiminin birlikte yapılmasının, kas iyileşmesi ve büyümesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu yapılan araştırmalar sonucunda gösterilmiştir (1). Karbonhidrat tozları yıllarca süren araştırmalarla desteklenmiş ve uygun protein seçimi ile daha iyi çalıştığı görülmüştür. Karbonhidrat tozları, proteinlerin kaslara daha hızlı iletilmesine yardımcı olarak, kaslarda daha iyi bir kas oluşum ortamı yaratmaktadır.
Karbonhidratlar, metabolizma için tercih edilen ilk enerji kaynaklarıdır. Vücut, ihtiyaç duyduğu tüm enerjiyi proteinlerden ve yağlardan elde edebilmesine rağmen optimal seviyede çalışamaz.
Karbonhidratlar, tüketildikten sonra glikoza dönüştürülerek enerji için kullanılırlar. Glikoz, çalışan kaslar ve beyin için tercih edilen enerji kaynağıdır. Vücut enerji için glikoz harcamazsa, tüketilen karbonhidratlar daha sonra kullanmak üzere karaciğer ve kas dokusu içinde glikojen formunda depolanır. Vücudun enerjiye ihtiyacı olduğunda depolanmış glikojen parçalanır, glikoz haline getirilir ve enerji için kullanılır. (2)
İlginizi Çekebilecek Ürünler!
Hem karaciğer hem de kas dokusunda bulunan glikojen depoları dolu ise, karbonhidratlar yağa dönüştürülür ve adipoz doku (vücut yağı) olarak depolanır. Bu durum çoğu vücut geliştiricinin kaçınmak istediği bir durumdur. Bu nedenle, vücudun ihtiyacı kadar karbonhidrat tüketmek çok önemlidir. Böylece yağlanmadan kas kütlesinde bir hacim artışı sağlanabilir. Ancak, karbonhidrat tozu kullanımında uygun egzersiz ve diyet programına uymak önem taşımaktadır.
Ağırlık kaldırmak için vücudun enerjiye ihtiyacı vardır. Adenosin Trifosfat veya kısaca ATP, kaslarını kasılmaya iten tek enerji kaynağıdır. Kaslar, bunun için yeterli ATP’yi depolar. Ancak, harcanan ATP yerlerinin tekrar doldurulması gerekmektedir. Vücut, ATP depolarının yerini kreatin fosfat (CP) bozarak doldurur. Bu, ATP'nin hızlı temini için enerji açığa çıkarır. Kaslar yaklaşık 8-12 saniyede maksimum enerji için yeterli CP depolar. Vücut, CP depoları tükendiğinde glikoliz evresine geçer (3).
Karbonhidrat tüketiminin fiziksel performans üzerine etkisinin araştırıldığı bazı çalışmalar da yüksek kaliteli karbonhidratların performans verimini artırmak adına önemli bir besin olduğunu göstermektedir (4). Bu nedenle egzersizlerin etkisini artırabilmek ve performansı iyileştirmek için karbonhidrat tüketimi son derece önemlidir.
Sağlıklı bir şekilde nasıl kilo alabilirim sorusuna cevap arıyorsanız “Sağlıklı Beslenerek Kilo Almanın Yolları” makalesine mutlaka göz atın!
Glikoliz, vücudun glikojen (kas içinde saklanan karbonhidrat) ve ATP depolarını doldurmak için kan şekerini kullandığı olaya denir. Vücut, antrenman sırasında her set için bu süreci tekrarlar. Glikoliz sırasında karbonhidratlar devreye girer. Setler arasında, kas hücreleri ATP'yi geri kazanmak için glikolitik yolu kullanır. Karbonhidrat tozu hızlı emildiği için bu süreçte kasları besler ve enerjisiz kalmalarını engeller.
Yoğun fiziksel antrenmanlar, antrenman öncesinde depolanan karbonhidratların kullanılması sonucu vücuttaki depolarının boşalmasına neden olur. Antrenman sonrasında bu depoların doldurulması, kaslardaki glikojenin yeniden sentezlenmesinde rol oynar. Bu da bir sonraki egzersiz sırasında dayanıklılık kapasitesinin artırılmasına destek olur (5). Dolayısıyla karbonhidrat takviyesinin yalnızca antrenman öncesinde değil, antrenman sonrasında da alınması gerekir.
Mehmet Ali Yıldırım
Cycling Master Instructor